Heeft jouw dier een droge, schilferige huid, last van haaruitval of jeuk? Dit kunnen allemaal tekenen zijn dat de huidbarrière van jouw dier niet gezond is. We vergeten soms dat de huid een op zichzelf staand orgaan is met talrijke functies zoals bescherming, thermoregulatie, hydratatie, immuniteit en tastzin. Geen wonder dat de toestand van de huid een grote invloed kan hebben op de gezondheid en levenskwaliteit van onze huisdieren. In dit blog kom je meer te weten over het belang van een gezonde huidbarrière en hoe deze optimaal te ondersteunen. 

Wat is eigenlijk de huidbarrière?

In een voorgaand blog (Voeding: de sleutel tot een gezonde huid en vacht!) bespraken we reeds de opbouw van de huid in 3 lagen, namelijk de hypodermis, de dermis en de epidermis. In dit artikel focussen we ons op de buitenste laag, de epidermis, en meer specifiek nog op het buitenste deel van deze laag: het stratum corneum genoemd of makkelijker de hoornlaag. Deze laag maakt een groot deel uit van de huidbarrière en bestaat uit dode (=verhoornde) cellen en vetstoffen (ceramiden). De huidbarrière wordt vaak vergeleken met een muur waarbij de dode cellen de stenen zijn en de vetstoffen het cement. De huidbarrière omvat drie functionele componenten:

• De mechanische huidbarrière: dit zijn de verhoornde cellen en de ceramiden die samen een beschermende muur vormen. Op deze manier wordt water binnen gehouden en worden indringers (allergenen, gisten, bacteriën, virussen) buiten gehouden. 
• De immunologische huidbarrière: de ontstekingscellen en moleculen.
• De microbiologische huidbarrière: de bacteriën en gisten die op de huid leven en deze beschermen.

Het begrip hydratatie zal vaak terugkomen wanneer we het hebben over de huidbarrière. Dit is dan ook de belangrijkste functie. Overmatig verlies van water via de huid leidt tot een droge jeukerige en schilferige huid die gevoelig is voor infecties.

Hoe kan ik de huidbarrière van mijn dier ondersteunen?

Door het leveren van de juiste bestanddelen kan je de huidbarrière van je dier ondersteunen en herstellen. Deze bestanddelen zijn terug te vinden onder de vorm van shampoos, conditioners, mousses, sprays, pipetten, voedingssupplementen en voeding. Wat jij kiest voor je huisdier is afhankelijk van het probleem en natuurlijk ook van je eigen voorkeur. Om de juiste keuze te maken uit het brede aanbod is het belangrijk de veel voorkomende begrippen op de labels te begrijpen.

• Verzachtende bestanddelen (bv. kokosolie) bedekken de huid met een dun laagje olie om het vocht dat reeds aanwezig is in de huid vast te houden.
• Hydraterende bestanddelen (bv. Calendula, propyleenglycol en havermout) trekken water aan uit de omgeving en houden water vast. 
• Vocht inbrengende producten voorkomen droogte van de huid en bevatten meestal een combinatie van verzachtende en hydraterende bestanddelen.
• Antimicrobiële bestanddelen (bv. chloorhexidine, honing) verminderen de groei van bacteriën, gisten en virussen.
• Een antioxidant: een bestanddeel (bv. Vitamine E) dat cellen in het lichaam beschermt door schadelijke vrije radicalen te neutraliseren.

Vetten: essentiële vetzuren en ceramiden

Ceramiden vormen een zeer belangrijke component om dit waterverlies te voorkomen. Ceramiden is een verzamelnaam voor natuurlijke vetstoffen die zich in de hoornlaag bevinden en essentieel zijn voor het functioneren van de huidbarrière. Ceramiden zijn opgebouwd uit vetzuren en phytosfingosine, beide bestanddelen die je vaak ziet terugkomen in producten voor huidverzorging. Studies met honden tonen aan dat een tekort aan ceramiden aanleiding geeft tot een defecte huidbarrière en dus tot een "zieke" huid en aandoeningen zoals atopische dermatitis. Het toedienen van ceramiden kan helpen  de huidbarrière te herstellen en de klachten te verlichten. SK-influx bestaat uit een combinatie van belangrijke vetstoffen om de huidbarrière te herstellen en kan je terug vinden in heel wat verzorgende producten van spot-on's  tot shampoo's en mousses in het Maxani AtopOat, Maxani SeboSilk en Douxo S3 Calm.

Essentiële vetzuren bieden bijna voor elk orgaan gezondheidsvoordelen, en dit geldt zeker en vast voor de huid. Omega-3 vetzuren (EPA en DHA) zijn omwille van hun kalmerende werking zeer belangrijk voor dieren met allergieproblemen. Maar als we het over de huidbarrière hebben dan zijn het vooral de Omega-6 vetzuren die hier een grote rol spelen. Ze maken deel uit van de ceramiden, het cement van onze muur. Het Omega-6 vetzuur GLA uit teunisbloemolie en borage-olie is een bijzonder Omega-6 vetzuur, omdat het niet alleen de huidbarrière ondersteunt maar zich gedraagt als Omega-3 vetzuur en helpt om een gezonde ontstekingsreactie te ondersteunen. 

Ook bacteriën maken deel uit van een gezonde huidbarrière

Hoewel iedereen begrijpt dat een gezonde darmflora belangrijk is voor een goede vertering en darmgezondheid, is de link naar een gezonde huid een wat abstracter gegeven. Ter hoogte van de darmen bevindt zich een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem. De darmflora beïnvloedt de werking hiervan en kan op deze manier een effect uitoefenen op de gezondheid van de huid (en andere orgaansystemen). Onderzoeken rond het effect van darmflora op de de gezondheid van de huid staan nog in de kinderschoenen maar er zijn sterke aanwijzingen dat de darmflora invloed heeft op het ontstaan van atopische dermatitis (huidklachten ten gevolgen van een omgevingsallergie). Dit gegeven biedt nieuwe mogelijkheden met betrekking tot de behandeling van huidproblemen zoals onder andere atopische dermatitis. Bacteriën uit de groep van de Lactobacillen blijken op dit vlak het meest bij te dragen. 

De kracht van havermout en honing

Havermout kan men terug vinden in heel wat huidverzorgende producten. Het gaat hier niet om de havermout die je zelf eet maar wel om het extract van colloïdaal havermout. Dit extract bevat naast heel wat andere huid ondersteunende ingrediënten ook avenanthramiden, een soort super antioxidant wanneer het op allergieproblemen aankomt. Avenanthramiden verminderen de vrijstelling van histamine door mastcellen. Histamine is het stofje dat verantwoordelijk is voor het ontstaan van allergische reacties. Daarnaast heeft havermout ook een verzachtende, hydraterende en een rustgevende werking. De Maxani AtopOat producten (Maxani AtopOat Shampoo, Maxani AtopOat Creme, Maxani AtopOat Mousse) zijn gebaseerd op de bijzondere werking van havermout en is ideaal voor honden met een geïrriteerde, jeukende huid.

Honing doet niet onder voor havermout. Het heeft eveneens verzachtende eigenschappen en werkt bovendien ook antimicrobieel en ondersteunt wondheling. Maxani Honey Complex is een shampoo op basis van honing en nog vele andere bijzondere bestanddelen zoals Calendula, Aloë Vera, Jojoba en zink, uitstekend voor honden met een heel erg droge huid. Andere producten afkomstig van bijen (propolis) en afgeleid van honing (Manuka essentiële olie) hebben gelijkaardige eigenschappen en zijn ook terug te vinden in de vorm van een pipet zoals Dermoscent PYOspot. Spot-on’s hebben als voordeel dat ze het aantal noodzakelijke wasbeurten sterk kunnen verminderen.

Een verstoorde huidbarrière als mogelijke oorzaak van allergie

Een verstoorde huidbarrière kan zorgen dat pathogenen, en dus ook allergenen gemakkelijker de huid binnendringen en in contact komen met het immuunsysteem. Er zijn heel wat onderzoeken die een duidelijk verband tonen tussen atopische dermatitis en een verstoorde huidbarrière. Wanneer je hond of kat dus een allergieprobleem heeft is het belangrijk om zowel de symptomen (zoals jeuk) aan te pakken als de huidbarrière te ondersteunen. Bij PetPol vind je heel wat producten die kunnen helpen ter ondersteuning van gezonde huidbarrière en ter verlichting van allergie. Hieronder volgt een selectie van de toppers in ons assortiment.

Dermoscent Atop-7 producten

ATOP 7® zijn 100% natuurlijke producten voor de allergiegevoelige huid. Het gamma bestaat uit

• Spot-on
• Shampoo
• Spray
• Crème
• Mousse

De producten bevatten

• Kalmerende ingrediënten: synergistiche essentiële oliën
• Vochtinbrengende en huidbarriëre herstellende ingrediënten
• Zuiverende en antioxidatieve ingrediënten

Redonyl Ultra

Redonyl Ultra is een voedingssupplement dat PEA (Palmitoylethanolamide), Omega vetzuren 3 & 6 en Biotine bevat ter ondersteuning van de huid en vacht, geschikt voor zowel honden als katten. Palmitoylethanolamide (PEA) is een lichaamseigen stof die behoort tot de familie van de vetzuuramide-verbindingen. Het wordt van nature geproduceerd door het lichaam en komt voor in verschillende weefsels, waaronder de huid. PEA wordt onderzocht vanwege de potentiële rol die het kan spelen bij de ondersteuning van lichaamsfuncties zoals ontstekingsregulatie en jeuk

De capsules kunnen zowel direct in de mond toediend worden als worden opengemaakt om de inhoud over het voer aan te brengen.

Linkskin

Het voedingssupplement Linkskin bevat levende lactobacillen (probiotica), maar ook Vitamine D3 (eveneens belangrijk voor het immuunsysteem), teunisbloemolie en polyfenolen. Linkskin Spray voor gebruik op de huid bevat eveneens deze lactobacillen en is aangevuld met Tamarinde en algenextract. Tamarinde en algenextract vormen een bron van polyfenolen (en dus antioxidanten) en hydrateren de huid. Polyfenolen zijn bestanddelen die in planten terug gevonden worden en zitten boordevol antioxidanten. Ze zijn in het bijzonder gunstig in het geval van allergie gerelateerde ontstekingen. Het meest bekende voorbeeld van een polyfenol is resveratrol uit druiven (en dus ook in rode wijn zit). 

De informatie op deze website is uitsluitend bedoeld voor algemene informatieve doeleinden en mag niet worden opgevat als medisch advies of als vervanging van advies van een dierenarts.

Wij zijn wettelijk beperkt in het geven van gezondheidsclaims of medische indicaties over het gebruik van voedingssupplementen. Voor persoonlijk advies over het gebruik van onze producten, afgestemd op jouw specifieke situatie en behoeften, nodigen wij je uit om contact met ons op te nemen. Onze deskundigen staan klaar om je te helpen met vragen.

Referenties:

• Marchegiani A, Fruganti A, Spaterna A, Dalle Vedove E, Bachetti B, Massimini M, Di Pierro F, Gavazza A, Cerquetella M. Impact of Nutritional Supplementation on Canine Dermatological Disorders. Veterinary Sciences. 2020; 7(2):38. https://doi.org/10.3390/vetsci7020038
• Marsella R. An update on the treatment of canine atopic dermatitis.
• Cerio, Rino & Dohil, Magdalene & Jeanine, Downie & Magina, Sofia & Mahé, Emmanuel & Stratigos, Alexander. (2010). Mechanism of Action and Clinical Benefits of Colloidal Oatmeal for Dermatologic Practice. Journal of drugs in dermatology : JDD. 9. 1116-20. 
• Craig JM. Atopic dermatitis and the intestinal microbiota in humans and dogs. 
• Ilnytska, Olha & Kaur, Simarna & Chon, Suhyoun & Reynertson, Kurt & Nebus, Judith & Garay, Michelle & Mahmood, Khalid & Southall, Michael. (2016). Colloidal Oatmeal (Avena Sativa) Improves Skin Barrier Through Multi-Therapy Activity. Journal of drugs in dermatology