Men zegt wel eens dat de ogen de spiegels van onze ziel zijn en ook bij onze huisdieren gaat dit gezegde op. De gezondheid en de gemoedstoestand is vaak af te lezen in de blik van je huisdier en vele aandoeningen zoals een hoge bloeddruk, diabetes en infecties kunnen een directe weerslag hebben op de ogen van onze dieren.

De ogen van onze huisdieren zijn (net zoals bij mensen) enorm delicaat en gevoelig voor ontsteking en trauma. Bovendien bestaan er bij dieren heel wat erfelijke en rasgebonden aandoeningen. Vele oogproblemen kunnen verholpen worden mits ze tijdig herkend en behandeld worden. In dit artikel gaan we wat dieper in op het herkennen van oogproblemen en geven we handige tips om de ogen van je huisdier te verzorgen en te beschermen.

Hoe herken ik een oogprobleem?

Je dier hoort helder uit de ogen te kijken, de oogbal hoort wit te zijn en er hoort geen vuil rondom de ogen te zitten. Indien er een oogprobleem aanwezig is kan je het volgende opmerken:

• Geïrriteerde ogen waarbij het oogwit (sclera) rood kleurt. 
• Een overdreven traanproductie (epiphora). Dit uit zich vaak in een duidelijke traanstreep.
• Geel-groene (purulente) uitvloei.
• Rode slijmvliezen (de binnenkant van de oogleden).
• Het verschijnen van het derde ooglid.
• Het dichtknijpen van het oog (blepharospasmen) vanwege pijn.
• Afwijkende grootte van de pupillen (anisocorie).
• Gezwollen en rode oogleden (blepharitis).
• Het aanhoudend schuren met de kop tegen de muur of wrijven met de poten in de ogen.

Wanneer je dier één van deze symptomen heeft is het belangrijk altijd contact op te nemen met de dierenarts. Zelfs onschuldige oogproblemen kunnen op heel korte tijd ernstige gevolgen teweegbrengen voor je huisdier.

Wat zijn veel voorkomende oogproblemen?

Niet ieder oogprobleem is een oogontsteking. Oogproblemen kunnen een weerspiegeling zijn van een ziekte elders in het lichaam. Men spreekt dan van een systemische aandoening. Veel voorkomende voorbeelden hiervan zijn:

• Diabetes: diabetes kan aanleiding geven tot lensvertroebeling of cataract. Cataract ten gevolge van diabetes komt voornamelijk voor bij honden en is zeldzaam bij katten. 
• Hoge bloeddruk: een hoge bloeddruk kan zowel bij honden als bij katten aanleiding geven tot bloedingen in het oog en beschadiging van het netvlies. Dit kan zich uiten in plotse blindheid. 
• Infecties: deze gaan vaak gepaard met een overdreven reactie van het immuunsysteem. Meestal is het deze reactie, en niet de infectie zelf die zorgt voor problemen aan het oog. Voorbeelden hiervan zijn Feline Herpes virus, Toxoplasmose, de ziekte van Lyme, Leptospirose & Ehrlichiose

Indien de oorzaak van het probleem zich in het oog zelf bevindt spreken we van een lokale aandoening. Deze kunnen we indelen naargelang het deel van het oog dat aangetast is.

Aandoeningen van de oogleden

• Vele van deze aandoeningen zijn terug te brengen naar huidziekten zoals Demodex (puppyschurft), Bacteriële infecties of Allergieën. 
• Soms kunnen de klieren in de oogleden (klieren van Meibom) gaan ontsteken of aanleiding geven tot een goedaardig gezwel. 
• Het naar buiten (ectropion) of naar binnen (entropion) krullen van de ooglidrand. Dit kan aanleiding geven tot herhaalde irritatie, infecties en hoornvliesbeschadigingen.
• Bij een cherry eye klapt de klier in het 3de ooglid naar buiten om, waardoor het zichtbaar wordt als een kers, vandaar de term ‘cherry eye’. Deze aandoening komt voornamelijk voor bij honden en met name bij bulldogen en boxers.

Aandoeningen van het hoornvlies (Cornea) 

• Beschadigingen van het hoornvlies. Het hoornvlies is de buitenste laag van het oog en om deze reden zeer gevoelig voor beschadigingen. Dit komt zowel voor bij katten (voornamelijk door vechten of spelen) als bij honden (vaker bij honden met uitpuilende ogen zoals de Mopshond). Ook door droge ogen, ook wel Keratoconjunctivitis Sicca (KCS) genoemd, kan het hoornvlies beschadigd geraken.
• Een ontsteking van het hoornvlies (keratitis).

Ontsteking van het bindvlies (conjunctiva) van het oog (conjunctivitis)

Dit is de meest voorkomende aandoening van de ogen. Het kan veroorzaakt worden door een tal van problemen zoals:

• Allergie
• Infecties (bv. Herpes virus bij de kat).
• Trauma aan het oog of irritatie door vervuiling in de omgeving.
• Aandoeningen van de oogleden zoals entropion, ectropion of abnormale haargroei op de ooglidranden. 
• Onvoldoende traanproductie (bv. bij Keratoconjuntivitis Sicca KCS)
• Andere oogaandoeningen zoals een hoornvliesontsteking.

Ontsteking van de iris en het vaatvlies (uveïtis)

Een uveïtis is een zeer ernstige aandoeningen die snel kan verergeren. De oorzaken hiervan zijn talrijk waardoor de aandoening dus een zeer grondig onderzoek en behandeling vraagt. 

Aandoeningen van de lens: cataract (ook wel staar)

Er bestaan vele verschillende vormen van cataract waarbij veel verwarring bestaat rond de benaming ervan. Cataract dient niet verward te worden met glaucoom (soms groene staar genoemd). Bij glaucoom ontstaat er een te hoge oogdruk in de ogen en is er geen aantasting van de lens. Bij cataract ontstaat er een vertroebeling van de lens maar het proces dat het veroorzaakt kan sterk verschillen. We onderscheiden:

• Lenssclerose. Dit ontstaat doordat de lens blijft doorgroeien maar zich in een kapsel bevindt en dus niet kan uitzetten. Er treedt verdichting op van de lens wat zich uit in het blauwgrijs of witgrijs verkleuren van de lens. Dit proces ontstaat dus bij elke hond of kat op leeftijd en geeft slecht een minimale zichtbeperking. Het vraagt geen verdere behandeling omdat het geen verdere gevolgen heeft voor het dier.
• Erfelijke vormen van cataract. Deze vorm van cataract kan zich zowel uiten op een zeer jonge leeftijd als op een oudere leeftijd. Voorbeelden van rassen die gevoelig zijn voor het ontwikkelen van cataract zijn Cocker Spaniel, Labrador, Husky en Franse Bulldog.
• Cataract ten gevolge van diabetes. De helft van de honden met diabetes ontwikkelt staar binnen de 6 maanden na diagnose. 
• Cataract ten gevolge van andere oogaandoeningen of trauma.

Staar kan grote gevolgen hebben voor het oog en dus het zicht van je dier. Of staar behandeld kan en dient te worden is afhankelijk van de oorzaak ervan en de toestand van het netvlies. Om dit te evalueren wordt er doorverwezen naar een oogarts.

Veroudering van het oog, kan ik het tegengaan?

Nee. Veroudering van het oog kan je helaas niet tegengaan. Maar je kan het proces wel vertragen. Termen zoals oxidatieve stress en vrije radicalen komen vaak terug als het om veroudering gaat, en dit is niet anders als het om veroudering van het oog gaat. Vrije radicalen kunnen schade veroorzaken aan het DNA, dit wordt oxidatieve stress genoemd. Ze ontstaan ten gevolge van ontstekingen maar ook onder invloed van UV-straling. 

Het oog blijkt net zo gevoelig te zijn voor UV-straling als de huid. Helaas kunnen we onze huisdieren geen zonnebril opzetten. 

Wél bestaan er middelen met de nodige antioxidanten die vrije radicalen wegvangen en zo de ogen van onze huisdieren beschermen tegen de gevreesde oxidatieve stress en de ermee gepaard gaande veroudering. Optixcare Eye Health is een ooggel bestaande uit een mix van 4 antioxidanten en is daarom uitermate geschikt voor de bescherming van de ogen van ouder wordende dieren en van rassen die gevoelig zijn voor chronische oogproblemen. VT-Phak Siroop is een siroop op basis van aminozuren die zorgt voor de aanvulling van Gluthation in het lichaam. Gluthation blijkt hét belangrijkste antioxidant te zijn met betrekking tot de gezondheid van de lens en kan daardoor het ontstaan van ‘een waas’ over de ogen bij ouder wordende dieren afremmen.

Hoe verzorg ik de ogen van mijn huisdier op een veilige manier?

Houdt de haren rondom de ogen kort. Dit maakt het reinigen veel gemakkelijker en voorkomt dat de haren in de ogen gaan prikken en kleven wat aanleiding kan geven tot irritatie en infectie. 

Verwijder regelmatig de ingedroogde uitvloei ter hoogte van de binnenkant van het oog. Vermijd hierbij zoveel mogelijk het aanraken van de oogbol. Hoe vaak dit dient te gebeuren is afhankelijk van dier tot dier. Indien je dit niet doet dan gaan bacteriën en gisten groeien en heeft je dier voor dat je het weet een oogontsteking. Je kan hiervoor gebruik maken van de Optixcare Eye Cleaning Wipes en een reiniger (bv. ReboCare Ocuvid Oogspoelvloeistof) die veilig is voor gebruik in en rond de ogen. 

Voor extra bescherming van het oog zelf kan je eventueel een steriele gel zoals Ocry-gel aanbrengen op het oog voor je start met reinigen. Bij dieren waar de huid rondom de ogen geïrriteerd is wegens de chronische uitvloei kan men gebruik maken voor een verzachtende crème zoals deze de Eyecream van Maxani.

Indien de ogen van je dier wat geïrriteerd lijken zonder dat je dier er verder veel last van lijkt te hebben dan kan je gebruik maken van een vitamine A oogzalf zoals AA-Retinol of Palmisan. Vitamine A is belangrijk voor de gezondheid en het herstel van het hoornvlies. 

Vermijd plastic voer- en drinkbakken en kies voor roestvrij staal. Sommige dieren kunnen allergisch reageren op bepaalde materialen wat aanleiding geeft tot irritatie en dus infecties. Was de bakken regelmatig uit.

Laat de ogen van je dier bij elke routine check-up bij de dierenarts controleren. Contacteer altijd de dierenarts wanneer je iets abnormaal aan de ogen van je huisdier ziet. Oogproblemen zoals hoornvliesbeschadigingen, vaatvliesontstekingen en glaucoom zijn spoedgevallen. 

De informatie op deze website is uitsluitend bedoeld voor algemene informatieve doeleinden en mag niet worden opgevat als medisch advies of als vervanging van advies van een dierenarts.

Wij zijn wettelijk beperkt in het geven van gezondheidsclaims of medische indicaties over het gebruik van voedingssupplementen. Voor persoonlijk advies over het gebruik van onze producten, afgestemd op jouw specifieke situatie en behoeften, nodigen wij je uit om contact met ons op te nemen. Onze deskundigen staan klaar om je te helpen met vragen.

Referenties

• Giblin FJ. Glutathione: a vital lens antioxidant. J Ocul Pharmacol Ther. 2000 Apr;16
• L.P. Agarwal, H.N. Adhaulia; Role of Vitamin A in the Healing of Corneal Ulcers. Ophthalmologica 1 January 1954