Wanneer ons huisdier ziek is of een operatie ondergaat, sta je als eigenaar voor de uitdaging om het herstel zo spoedig en optimaal mogelijk te laten verlopen. Een fikse dosis TLC (Tender, Love and Care) helpt, maar er is veel meer dat jij als eigenaar kan doen om het herstelproces bevorderen. In dit blog geven we talrijke tips en leer je de do’s en don’ts tijdens deze kritieke fase. Want een doordachte aanpak is niet alleen een blijk van liefde, maar ook een sleutel tot een snel en succesvol herstel.

Mogelijke complicaties tijdens de herstelfase

Na een operatie of tijdens het herstel van ziekte kunnen honden en katten verschillende problemen ervaren. Het is essentieel voor eigenaren om alert te zijn op mogelijke complicaties en onmiddellijk de dierenarts te raadplegen als één de volgende problemen optreden:

• Wondinfectie en ontsteking: tekenen van wondinfectie of ontsteking zijn onder andere roodheid, zwelling, pusvorming en warmte rond de wond. Volg altijd nauwgezet het advies op van je dierenarts om een operatiewond te beschermen. Het gebruik van hulpmiddelen zoals een Medical Pet Shirt of een beschermkraag zijn meestal noodzakelijk.
• Algemene ontsteking uitend in koorts, lusteloosheid en verlies van eetlust.
• Nabloedingen
• (Allergische) Reacties op medicijnen wat zich kan uiten als zwelling, jeuk, braken of diarree.
• Problemen gerelateerd aan de narcose zoals braken, misselijkheid, ademhalingsproblemen.
• Vertraagde wondgenezing komt vaker voor ten gevolge van onderliggende gezondheidsproblemen zoals bijvoorbeeld de ziekte van Cushing, schildklierproblemen of diabetes. 
• Verminderde eetlust en uitdroging.
• Ileus. Deze term duidt op een verminderde of afwezige darmmotiliteit en kan zich uiten als een opgeblazen buik, buikpijn, gebrek aan eetlust, braken, diarree of constipatie.
• Pijn en ongemak beïnvloeden niet alleen het welzijn van het dier, maar kan ook verschillende aspecten van het herstelproces belemmeren. Pijn leidt tot stress (en dus een onderdrukking van het immuunsysteem), verminderde eetlust en kan zorgen voor complicaties van de wondgenezing door likken en bijten. Producten op basis van CBD (Anibidiol Nature, ElleVet) zijn een uitstekende aanvulling op voorgeschreven pijnstillers
• Gedragsveranderingen: als reactie op stress, pijn of de veranderingen in hun fysieke toestand.

De cruciale gevolgen van een slechte eetlust tijdens herstel 

Cachexie, anorexie en hyporexie zijn termen die vaak worden gebruikt om verschillende aspecten van voeding gerelateerde problemen of verminderde eetlust bij dieren te beschrijven, maar ze hebben enigszins verschillende betekenissen. Tijdens de herstelperiode kunnen al deze termen relevant zijn, afhankelijk van de specifieke toestand van het dier. 

• Cachexie is een verder gevorderd stadium van gewichtsverlies en spierverlies na langdurige, ernstige ziekte zoals bijvoorbeeld kanker, Leishmaniose, nierproblemen of andere chronische aandoeningen. 
• Anorexie beschrijft het verlies van eetlust, terwijl hyporexie aangeeft dat het dier minder eet dan normaal, maar niet volledig gestopt is met eten. 

Hoewel alle 3 gepaard kunnen gaan met vermagering, is er een groot verschil in het onderliggend proces. Cachexie gaat gepaard met een verhoogd, minder efficiënt metabolisme gekenmerkt door zowel vet- als spierafbraak. Tijdens een fase van anorexie of hyporexie bijvoorbeeld ten gevolge van een onschuldige maagdarminfectie, zal het lichaam eerst en vooral de vetreserves opgebruiken en het spierweefsel sparen. Het energieverbruik zal dalen alsook het glucosemetabolisme.

Onvoldoende voeding tijdens de herstelfase van ziekte of na een operatie bij dieren kan ernstige gevolgen hebben voor het herstelproces en de algehele gezondheid van het dier zoals:

• Een vertraagde wondgenezing. Voeding is essentieel voor de productie van nieuwe cellen en weefsels. Onvoldoende voeding kan leiden tot een vertraagde wondgenezing na een operatie.
• Energietekort herstel na ziekte of operatie vereist extra energie. Onvoldoende voedselinname kan leiden tot een energietekort, wat zich manifesteert als sloomheid.
• Een verzwakt immuunsysteem en toename van complicaties infecties, bloedarmoede en/of neurologische complicaties.
• Maag- en darmproblemen ten gevolge van aantasting van het slijmvlies, een verminderde maagdarmmotiliteit (ileus) en verminderde afvoer van gal (cholestase). 
• Gewichtsverlies. Onvoldoende voeding kan leiden tot significant gewichtsverlies, wat vooral zorgwekkend is als het dier al verzwakt is door ziekte of chirurgische ingrepen.
• Verlies van spiermassa. Tijdens ziekte of na een operatie kan het lichaam eiwitten gebruiken als energiebron. Onvoldoende eiwitinname kan leiden tot verlies van spiermassa, wat het herstel en de algehele kracht van het dier kan beïnvloeden.

In dit blog zullen we ons voornamelijk toespitsen op anorexie en hyporexie, voedingsadvies met betrekking tot chronische aandoeningen die kunnen leiden tot cachexie worden besproken in blogs gerelateerd aan de desbetreffende aandoening (nierproblemen, kanker, leverproblemen). 

Hoe stimuleer ik de eetlust van mijn dier?

Nu je weet wat de gevolgen kunnen zijn van ondervoeding op het herstel van je huisdier wil je er natuurlijk alles aan doen om de eetlust van je dier te stimuleren. Dit kan om de nodige aandacht, toewijding en soms zelfs creativiteit vragen. Hieronder volgen enkele eenvoudige tips.

• Experimenteer met de consistentie van voeding: sommige dieren verkiezen natvoer, andere droogvoer. Ook kan je voeding weken in water of opwarmen om het smakelijker te maken.
• Geef meerdere kleine verse maaltijden per dag. Gooi natvoer dat meer dan een uur staat weg.
• Probeer een extra smakelijke (en eventuele vloeibare) voeding geschikt voor herstellende dieren (bv. Hill's Prescription Diet A/D Urgent Care, Trovet Recovery Liquid CCL, Royal Canin Recovery, Specific Intensive Support F/C-IN-W) Hierover verder meer.
• Verander voedingsgewoonten zoals de plaats van de voerbak of het tijdstip van het voeren. Maak eten zo gemakkelijk mogelijk: plaats eventueel meerdere voerbakken in huis en pas de hoogte van de bakken aan indien nodig. 
• Het mengen van medicatie met voeding zorgt voor een associatie tussen deze twee en kan zorgen dat je dier een afkeer krijgt van de voeding (voedselaversie). Probeer het geven van medicatie dus op een ander tijdstip te doen en gebruik eventueel speciale treats om de medicatie in te verstoppen zoals Churu Nourish Appetite Motivator en Add One voor katten of Easypill Hond/ Easypill Kat. 
• Maak gebruik van De Groene Os Mentha Complex, een tinctuur dat niet alleen de eetlust opwekt maar ook het maagdarmstelsel van je dier ondersteunt. 

Wat moet ik doen als mijn dier misselijk is?

Bied geen eten aan wanneer je dier zich duidelijk misselijk of ziek voelt. Dit leidt tot voedselaversie. Voedselaversie betekent dat je dier een associatie maakt tussen de voeding en zich slecht voelen. Dit zal ervoor zorgen dat je dier in de toekomst dit voer niet meer zal willen eten. Zorg eerst dat de misselijkheid onder controle is voor je weer voeding aanbiedt. Indien je dier voor een langere tijd niet wilt eten laat je hem best nakijken door een dierenarts.

Bespreek het aanpassen van de medicatie en/of voeding en eventueel het toedienen van een eetlustopwekker. Het is verstandig om "noodmedicatie" in huis hebt om het maagslijmvlies tot rust te brengen en te beschermen en de misselijkheid te bestrijden. Hiervoor kan je gebruik maken van een maagzuurremmer zoals Zitac Vet en voedingssupplementen op basis van verschillende medicinale kruiden en planten (Pepermunt, Kamille, Gember, Tijm, Hop).

Vroege enterale voeding en sondevoeding

Vroege enterale voeding verwijst naar het verstrekken van voedingsstoffen via het maagdarmkanaal (enteraal) in een vroeg stadium van medische zorg, vaak kort na een operatie, trauma, of bij ernstige ziekten. Dit kan gedaan worden via orale voeding, sondevoeding of een combinatie van beide, afhankelijk van de toestand van je dier. De term "enteraal" verwijst naar de voeding die via het maagdarmkanaal wordt toegediend, in tegenstelling tot "parenterale" voeding, die via intraveneuze (IV) toediening plaatsvindt. Vroege enterale voeding ondersteunt het immuunsysteem, het slijmvlies en de normale functie en beweging van het maagdarmkanaal, vermindert ontsteking en bevordert het herstel, en is dus aan te raden bij ieder herstellende dier tenzij er een specifieke indicatie is om het dier nuchter te houden.

DoggyRade Pro en Oralade (Oralade Advanced GI+ Hond & Kat en Oralade Advanced RF+ Kat) zijn vloeibare oplossingen die uitermate geschikt zijn voor een eerste ‘vroege’ voeding ter ondersteuning van het maagdarmkanaal in de periode dat je hond of kat nog niet in staat is een herstelvoeding op te nemen. Deze oplossingen bevatten onvoldoende calorieën en is dus geen vervanging voor voeding, wel bevat het prebiotica, essentiële aminozuren, elektrolyten en glucose. Het wordt meestal goed opgenomen en verdragen, zelf bij dieren die misselijk zijn en kunnen ook aangebracht worden over het voer om het voer extra smakelijk te maken.

Hoewel sondevoeding voor vele eigenaren als drastisch wordt bestempeld kan het doorslaggevend zijn voor het succesvol herstel van je dier. Sondevoeding wordt toegepast als dieren niet in staat zijn om voldoende voeding via de normale weg binnen te krijgen. De sonde kan geplaatst worden via de neus, de mond of chirurgisch via een opening in de buikwand. Eens geplaatst, kan een speciale vloeibare herstelvoeding (DoggyRade Pro, Oralade Advanced,  Royal Canin Recovery Liquid) via de sonde toegediend worden. Dit dient te gebeuren in samenspraak met de dierenarts waarbij advies omtrent verzorging van de sonde, de voedingskeuze en het voedingsschema nauwgezet opgevolgd dient te worden. 

Waarin verschilt een herstelvoeding in vergelijking met een reguliere voeding?

Een herstelvoeding voor dieren is speciaal ontwikkeld om te voldoen aan de verhoogde voedingsbehoeften van dieren tijdens herstel na ziekte, chirurgie of andere gezondheidsproblemen. Dit zijn de belangrijkste verschillen tussen herstelvoeding en reguliere voeding voor dieren:

• Ze zijn energiedens. Dit betekent dat een kleine hoeveelheid voeding een hoog caloriegehalte bevat waardoor je die minder moet eten om te voorzien in de dagelijkse energiebehoefte voor herstel.
• Ze bevatten een hoger eiwitgehalte. Eiwitten zijn de bouwstenen van het lichaam en zijn, naast een belangrijke energiebron, essentieel voor weefselherstel en behoud van spiermassa.
• Ze zijn licht verteerbaar. Voedingsmiddelen met een hoge verteerbaarheid worden snel en volledig afgebroken in de maag en darmen, waardoor de spijsvertering minder belast wordt en het lichaam de voedingsstoffen snel en efficiënt kan gebruiken. 
• Ze zijn zeer smakelijk.
• Ze bevatten een hoger vochtgehalte. Voldoende vochtinname is essentieel voor verschillende fysiologische processen in het lichaam zoals transport van voedingsstoffen, bloedcirculatie, uitscheiding van afvalstoffen en zoveel meer. 
• Ze zijn verrijkt met essentiële voedingsstoffen zoals vitamines en mineralen. De belangrijkste vitaminen en mineralen voor herstel zijn vitamine A, B6, B12, C, D, E, foliumzuur, zink, ijzer, koper en selenium. 
• Ze bevatten aanvullende nutriënten die de immuniteit en darmflora ondersteunen en ontsteking remmen zoals prebiotica, omega-3 vetzuren, antioxidanten en bepaalde aminozuren. 

Bij Petpol heb je de keuze uit een breed gamma aan hoog kwalitatieve herstelvoedingen voor kat en hond, zoals:

• Trovet Recovery Liquid CCL (vloeibaar)
• Sanimed Recovery Worst (natvoeding)
• Royal Canin Recovery (natvoeding)
• Royal Canin Recovery Liquid (vloeibaar)
• Hill's Prescription Diet A/D Urgent Care
• Brit Vetrinairy Diet Recovery (natvoeding)
• Specific Intensive Support F/C-IN-W (natvoeding)
• Specific Intensive Support Liquid F/C-IN-L (vloeibaar)

Ingrediënten voor herstel

Het ideale voedingssupplement ter herstel van jouw huisdier bevat een combinatie van

• Ondersteunende aminozuren. Aminozuren zoals glutamine en arginine ondersteunen het immuunsysteem en helpen weefsels te herstellen. Als gevolg is er een hogere behoefte aan deze aminozuren tijdens herstel van ziekte en operatie, en kunnen dan ook gezien worden als essentiële aminozuren. Sommige diervoedingen bevatten extra arginine maar vaak ontbreekt specifieke informatie over de hoeveelheid arginine in de voeding.
• Prebiotica en/of probiotica ondersteunen de darmgezondheid, immuniteit en kunnen de eetlust verbeteren. 
• Omega-3 vetzuren (EPA en DHA)  worden onderzocht vanwege hun vermogen om ontstekingsprocessen te reguleren.
• Vitaminen en mineralen. Dieren die herstellen van ziekte, chirurgie of verwondingen hebben vaak een verhoogde behoefte aan vitaminen en mineralen om het genezingsproces te ondersteunen en het immuunsysteem te versterken. Voornamelijk B-vitaminen spelen hierin een zeer belangrijke rol. 

Aanbevolen door ons team

Bij Petpol maken we het je graag gemakkelijk door enkele hoog kwalitatieve voedingssupplementen die een combinatie aan bovenstaande nutriënten bevatten op een rijtje.

• Nutribound hond/ nutribound kat: zeer smakelijk en vloeibaar voedingssupplement.
• VetPlus Complivit: een smakelijke pasta voor honden en katten
• Phytonics Multivit: Multivitaminen en mineralen complex
• Vitbac Nutri-Plus gel: een carloririjke pasta met snelle energiebron
• PUUR Stomac: plantaardig supplement ter ondersteuning van verlichting van klachten ter hoogte van het maagdarmstelsel

De informatie op deze website is uitsluitend bedoeld voor algemene informatieve doeleinden en mag niet worden opgevat als medisch advies of als vervanging van advies van een dierenarts.

Wij zijn wettelijk beperkt in het geven van gezondheidsclaims of medische indicaties over het gebruik van voedingssupplementen. Voor persoonlijk advies over het gebruik van onze producten, afgestemd op jouw specifieke situatie en behoeften, nodigen wij je uit om contact met ons op te nemen. Onze deskundigen staan klaar om je te helpen met vragen.